เลขที่หนังสือ

: กค 0811/2715

วันที่

: 1 เมษายน 2545

เรื่อง

: ภาษีเงินได้นิติบุคคล กรณีตัวแทนที่มีสถานภาพเป็นอิสระ

ข้อกฎหมาย

: มาตรา 65, มาตรา 67

ข้อหารือ

: 1. บริษัท อ. เป็นบริษัทจดทะเบียนที่ประเทศเนเธอร์แลนด์ โดยให้บริการขนส่งระหว่าง
ประเทศทางเรือเดินทะเล และได้แต่งตั้งให้บริษัท ซ. เป็นตัวแทน และจดทะเบียนเป็นผู้ประกอบการ
ภาษีมูลค่าเพิ่ม เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 2536 โดยมีวัตถุประสงค์ให้บริการขนส่งระหว่างประเทศ
2. บริษัท ซ. มีสถานประกอบการตั้งอยู่ที่แขวงทุ่งมหาเมฆ เขตสาทร กรุงเทพมหานคร
ประกอบกิจการเป็นตัวแทนของบริษัทที่ประกอบกิจการขนส่งระหว่างประเทศ ได้รับการแต่งตั้งจากบริษัท
อ. ให้เป็นตัวแทนในการจัดการดูแลเรือที่เข้าทั้งท่าเรือกรุงเทพฯ และท่าเรืออื่น ๆ ในประเทศไทย
รวมทั้งติดต่อกับหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง ส่วนการประกอบกิจการขนส่งสินค้า การทำสัญญา การ
ติดต่อลูกค้า การรับชำระราคา การวางแผนกำหนดนโยบายการตัดสินใจ บริษัท อ. เป็นผู้ดำเนินการ
เอง ไม่ผ่านตัวแทนแต่อย่างใด บริษัท ซ. จะได้รับค่าตอบแทนตามอัตราที่ ตกลงกัน และเรือของบริษัท
อ. ที่เข้า-ออก ณ ท่าเรือของประเทศไทยเป็นเรือจร (TRAMP) ซึ่งเป็นเรือที่วิ่งไม่ประจำเส้นทาง
และไม่มีกำหนดแน่นอน
3. บริษัท ซ. ได้ชี้แจงว่า บริษัทฯ เป็นตัวแทนที่มีสถานภาพเป็นอิสระ (Ind epen-dent
Agent) ให้กับเจ้าของเรือและผู้ประกอบการหลายราย จึงไม่ถือว่าเป็นสถานประกอบการถาวรของ
บริษัท อ. ในประเทศไทย และบริษัท อ. ย่อมได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้จากการประกอบกิจการตาม
ข้อ 8 แห่งอนุสัญญาระหว่างรัฐบาลแห่งราชอาณาจักรไทยกับรัฐบาลแห่งราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์เพื่อ
การเว้นเก็บภาษีซ้อนและการป้องกันการเลี่ยงรัษฎากรในส่วนที่เกี่ยวกับภาษีจากเงินได้และจากทุน

แนววินิจฉัย

: 1. กรณีบริษัท ซ. เป็นตัวแทนที่มีสถานภาพเป็นอิสระหรือไม่ บริษัท ซ. จะต้องมีข้อเท็จจริง
ในการประกอบกิจการ ดังนี้
1.1 บริษัท ซ. มิได้รับทำการเป็นตัวแทนให้บริษัท อ. เพียงบริษัทเดียวแต่ยังต้องรับทำการ
เป็นตัวแทนให้แก่บริษัทเดินเรือต่างประเทศอื่นอีกหลายบริษัท โดยมีลักษณะเป็นการประกอบกิจการอันเป็น
ปกติแห่งธุรกิจของตนด้วย
1.2 บริษัท ซ. สามารถที่จะประกอบธุรกิจของตนเกี่ยวกับการรับเป็นตัวแทนบริษัทเดินเรืออื่น
ได้อย่างเป็นอิสระ โดยมิได้อยู่ภายใต้การควบคุมของบริษัท อ. ไม่ว่าในทางใด ทั้งความสัมพันธ์ในด้าน
ของทุนหรือการจัดการ และ
1.3 รายได้หรือจำนวนเที่ยวเรือที่บริษัท อ. ได้รับจากการที่บริษัท ซ. ทำการเป็นตัวแทนจะ
ต้องแสดงให้เห็นได้ว่า บริษัท ซ. มิได้ทำการแทนให้บริษัท อ. ทั้งหมดหรือเกือบทั้งหมดเพื่อบริษัท อ.
แต่ประการใด
หากการประกอบธุรกิจรับเป็นตัวแทนดังกล่าวของบริษัท ซ. เข้าลักษณะเป็นตัวแทนที่มี
สถานภาพเป็นอิสระแล้ว กรณีจึงถือไม่ได้ว่า บริษัท ซ. เป็นสถานประกอบการถาวรของบริษัท อ. ตาม
คำนิยาม "สถานประกอบการถาวร" ในข้อ 5 วรรค 6 แห่งอนุสัญญาดังกล่าว
2. ตามมาตรา 67 แห่งประมวลรัษฎากร และข้อ 8 วรรค 2 ประกอบกับข้อ 7 แห่ง
อนุสัญญาฯ วิสาหกิจเนเธอร์แลนด์ที่ประกอบกิจการให้บริการขนส่งระหว่างประเทศทางเรือ เดินทะเลจะ
เสียภาษีเงินได้นิติบุคคลในอัตราร้อยละ 50 ของภาษีให้แก่ประเทศไทยก็ต่อเมื่อวิสาหกิจนั้นได้ประกอบ
ธุรกิจดังกล่าวผ่านทางสถานประกอบการถาวรของตนซึ่งตั้งอยู่ในประเทศไทย ดังนั้น หาก บริษัท ซ.
เป็นตัวแทนที่มีสถานภาพเป็นอิสระ (agent of an independent status) ซึ่งถือมิได้ว่า บริษัท ซ.
เป็นสถานประกอบการถาวรของบริษัท อ. ในประเทศไทยแล้ว กำไรที่บริษัท อ. ได้รับจากการ
ประกอบกิจการ เดินเรือระหว่างประเทศดังกล่าว จะได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้ตามมาตรา 67 แห่ง
ประมวลรัษฎากร ทั้งหมด ทั้งนี้ ตามข้อ 8 วรรค 2 และข้อ 7 แห่งอนุสัญญาดังกล่าว ประกอบกับมาตรา
3 แห่งพระราชกฤษฎีกาฯ ว่าด้วยการยกเว้นรัษฎากร (ฉบับที่ 18) พ.ศ. 2505

เลขตู้

: 65/31334